Göle/Ardahan kütüğüne kayıtlı olan Mehmet Baransu, 7 Mart 1977 tarihinde Iğdır'da doğdu. Lise öğrenimini Erzurum'da tamamladı. 1995 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi'nden 1999 yılında mezun oldu.
Mesleğe Akşam Gazetesi'nde stajyer olarak başladı. Üniversite öğrenciliği sırasında fakültenin haber merkezinde ve 32. Gün programında da bir süre çalıştı. Daha sonra Aksiyon dergisine geçti ve 1997 - 2000 yılları arasında burada çalıştı.
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde yüksek lisans yapan Baransu, Amerika'da Çocuk Cinayetleri ve Medya başlıklı yüksek lisans tezini hazırlamak için 2001 yılında ABD'ye gitti. Tezini tamamlamak ve dil eğitimi almak için ABD'de üç buçuk yıl kalan Baransu, Türkiye'ye döndükten sonra kısa bir süre Hürriyet’te; 2005-2007 yılları arasında ise Cihan Haber Ajansı'nda çalıştı. Ardından, 2007 yılında yeni kurulan Taraf Gazetesi'ne geçti. Taraf Gazetesi'nde yaklaşık 1000'e yakın habere imza attı.
Columbia Üniversitesi Uluslararası-Halkla İlişkiler Bölümü Medya ve İletişim Program Direktörü Prof. Dr. Anya Schiffrin, ’Küresel fiyaskoları ortaya çıkarmak: 100 Yılda Araştırmacı Gazetecilik’ adlı kitabında hapisteki gazeteci Mehmet Baransu’nun bir haberine de yer verdi. Baransu’nun "Pimini çekip bombayı verdi" haberi, kitapta 100 yılın 47 araştırma haberleri arasında yerini aldı.
Öte yandan, yaptığı haberler nedeniyle gazeteci Baransu'ya 140'ın üzerinde dava açıldı. 1 Mart 2015'te gözaltına alınan ve 2 Mart 2015'te tutuklanan Baransu, toplam 1000 yıl hapis istemiyle yargılanmaktadır.
Gazeteci Mehmet Baransu, askerlere yedirilen 5 bin ton GDO'lu pirinç haberinden ötürü 19.5 yıl; MGK haberinden dolayı 17 yıl 1 ay; Egemen Harekat Planı'nın Taraf Gazetesi'nde yayınlandığı iddiasıyla 13 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
• "O Dört Er Böyle Öldü: Pimini Çekip Bombayı Verdi" başlıklı haberi, 2009 Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü 'ne layık görüldü.
• Karargâh. (2010)
• Mösyö. (2010)
• Pirus (Devşirme Orduların Son Savaşı). Mehmet Baransu - Tuncay Opçin (2012)